Jak obliczyć ślad węglowy firmy krok po kroku (Praktyczny przewodnik 2025)
26 czerwca, 2025
W dobie rosnących wymagań ESG i regulacji takich jak CSRD obliczenie śladu węglowego staje się nie tylko odpowiedzialnością środowiskową, ale również wymogiem biznesowym. W tym przewodniku wyjaśniamy krok po kroku, jak profesjonalnie i zgodnie z międzynarodowymi standardami wyliczyć ślad węglowy organizacji.

Spis treści
Czym jest ślad węglowy organizacji?
Ślad węglowy organizacji (ang. Organizational Carbon Footprint) to suma emisji gazów cieplarnianych wyrażona w ekwiwalencie CO₂ (CO₂e) powstająca w wyniku działalności operacyjnej firmy w danym okresie (zwykle roku kalendarzowym).
Standardy i metodologia
Najczęściej stosowanym do obliczania śladu węglowego jest Greenhouse Gas Protocol (GHG Protocol) – opracowany przez WRI i WBCSD. Zawiera on trzy zakresy emisji:
- Scope 1 – emisje bezpośrednie (np. spalanie paliw w firmowych pojazdach),
- Scope 2 – emisje pośrednie z energii elektrycznej i cieplnej,
- Scope 3 – emisje pośrednie z całego łańcucha wartości (np. zakupy podróże służbowe, logistyka, użytkowanie produktów).
Zakresy emisji – szczegółowe podejście
Dobór zakresów zależy od celu obliczeń, wymagań raportowych oraz stopnia dojrzałości organizacji w zakresie ESG.
Uwaga: Scope 3 często odpowiada za ponad 70% emisji organizacji – nie warto go pomijać!

Jak obliczyć ślad węglowy firmy – krok po kroku
Krok 1: Ustalenie celu i granic obliczeń
- Czy ślad węglowy będzie raportowany wewnętrznie, do CSRD, CDP klientów?
- Granice organizacyjne: podejście udziałowe, kontrola operacyjna lub finansowa
- Granice operacyjne: które zakłady, działy, projekty będą uwzględnione?
Krok 2: Identyfikacja źródeł emisji
- Sporządź listę wszystkich źródeł emisji w ramach Scope 1, 2 i 3.
- Przykład: paliwo do pojazdów, zużycie prądu, zakup materiałów transport, odpady, podróże, IT, usługi zewnętrzne.
Krok 3: Zebranie danych aktywności
- Zbieraj ilościowe dane (np. litry paliwa, kWh, tony materiału km transportu).
- Dane mogą pochodzić z faktur, systemów ERP, zużycia liczników arkuszy Excel, ankiet wewnętrznych.
Krok 4: Zastosowanie odpowiednich wskaźników emisji
- Dla każdego źródła przypisz wskaźnik emisji (np. kg CO₂e / litr ON).
- Korzystaj z renomowanych baz danych, np. DEFRA, ECOINVENT EXIOBASE, IPCC, KOBiZE,
- NEOGAGE Carbon Footprint zawiera gotową bazę wskaźników.
Krok 5: Obliczenie emisji
Po zebraniu danych i przypisaniu odpowiednich wskaźników emisji możesz przystąpić do właściwych obliczeń. Dla każdej kategorii emisji należy przemnożyć ilość zużytego zasobu przez wskaźnik emisji (ang. emission factor), wyrażony najczęściej w kg CO₂e na jednostkę (np. kWh, litr, km kg itp.).
Wzór ogólny:
Emisja (kg CO₂e) = Aktywność × Wskaźnik emisji
Krok 6: Walidacja i analiza danych
Samo obliczenie śladu węglowego to dopiero początek drogi do realnego wpływu na środowisko i zgodności z regulacjami ESG. Kluczowe na tym etapie jest:
- Analiza struktury emisji:
Zidentyfikuj obszary, które generują największe emisje. Czy jest to energia, transport, produkcja, zakupy? Pozwoli Ci to ustalić priorytety w redukcji. - Porównanie rok do roku:
Ślad węglowy warto monitorować cyklicznie – najlepiej w ujęciu rocznym. Dzięki temu możesz ocenić skuteczność działań redukcyjnych i wyznaczać cele na kolejne okresy. - Benchmarking:
Porównaj się z innymi firmami z branży lub grupą kapitałową, jeśli masz dostęp do danych porównawczych. - Wdrożenie strategii redukcji i offsetu:
Na podstawie wyników warto zaplanować konkretne działania: np. przejście na OZE, optymalizację logistyki, zmiany w łańcuchu dostaw, offsetowanie emisji.
Krok 7: Raportowanie i interpretacja
- Przygotuj raport zgodny z GHG Protocol / ESRS E1 / CDP.
- Zidentyfikuj największe źródła emisji (hotspoty) i potencjalne działania redukcyjne.
Przykłady obliczeń emisji
Energia elektryczna
Zużycie: 1 000 kWh rocznie
Wskaźnik emisji: 0,8 kg CO₂e/kWh
Obliczenie:
1 000 kWh × 0,8 kg CO₂e/kWh = 800 kg CO₂e/rok
Transport samochodowy (pojazd osobowy)
Roczny przebieg: 10 000 km
Średnie zużycie paliwa: 6 l / 100 km
Wskaźnik emisji: 2,31 kg CO₂e/l
Obliczenie:
(10 000 km ÷ 100) × 6 l × 2,31 kg CO₂e/l = 1 386 kg CO₂e/rok
Przykładowe dane dla małej/średniej firmy IT
Załóżmy firmę o:
- 50 pracownikach
- biurze 300 m²
- zdalnej i stacjonarnej pracy
- 1 samochodzie służbowym
- korzystającej z usług w chmurze i sprzętu elektronicznego
Scope 1 – Emisje bezpośrednie
Dotyczą spalania paliw w firmowych pojazdach, kotłach, agregatach.
Pojazd firmowy (benzyna):
- Przebieg: 10 000 km/rok
- Zużycie: 7 l/100 km → 700 l/rok
- Wskaźnik emisji: 2,31 kg CO₂e/l
- Emisja: 700 × 2,31 = 1 617 kg CO₂e / rok
Scope 2 – Emisje pośrednie (energia elektryczna i cieplna)
Zakupiona energia do biura (na oświetlenie, komputery, serwery klimatyzację itp.)
Zużycie energii elektrycznej w biurze:
- 300 m² × 150 kWh/m² = 45 000 kWh/rok
- Wskaźnik emisji dla PL (2024): 0,616 kg CO₂e/kWh
- Emisja: 45 000 × 0,616 = 27 720 kg CO₂e / rok
Scope 3 – Inne emisje pośrednie
Dojazdy pracowników (średnio 3 dni/tydzień do biura):
- 30 pracowników × 20 km dziennie × 3 dni/tydzień × 48 tygodni = 86 400 km
- Samochód benzynowy, emisja: 0,175 kg CO₂e/km
- Emisja: 86 400 × 0,175 = 15 120 kg CO₂e / rok
Praca zdalna (20 osób × 200 dni):
- Laptop + monitor = 0,1 kWh/h × 8 h = 0,8 kWh/dzień/osoba
- Roczne zużycie: 200 × 0,8 × 20 = 3 200 kWh
- Emisja: 3 200 × 0,616 = 1 971 kg CO₂e / rok
Zakup papieru:
- 20 ryz papieru A4 × 6 kg CO₂e = 120 kg CO₂e / rok
Usługi chmurowe (np. Google Cloud / AWS – uśrednione):
- 5 000 kg CO₂e / rok (dane szacunkowe na podstawie raportów dostawców)
Łączne Scope 3:
15 120 + 1 971 + 120 + 5 000 = 22 211 kg CO₂e / rok
Podsumowanie całkowitego śladu węglowego firmy IT:
Zakres Emisje CO₂e/rok
- Scope 1 - 1 617 kg
- Scope 2 - 27 720 kg
- Scope 3 - 22 211 kg
- Łącznie - 51 548 kg CO₂e (czyli ~51,5 ton)
W podobny sposób oblicza się emisje ze zużycia ciepła, gazu, transportu lotniczego, zakupów materiałów czy podróży służbowych – w zależności od zakresu śladu węglowego (zakres 1, 2, 3).
Najczęstsze błędy i wyzwania
- Pomijanie emisji z zakresu 3 (Scope 3)
- Brak jednolitości danych i standardów w firmie
- Korzystanie z nieaktualnych wskaźników
- Niewłaściwe przypisanie emisji do zakresów
- Brak dokumentacji i ścieżki audytu
Narzędzia wspierające – NEOGAGE Carbon Footprint
Nasz system:
- Obsługuje wszystkie zakresy emisji (1–3)
- Zawiera aktualne wskaźniki emisji z DEFRA, ECOINVENT EXIOBASE, IPCC, KOBiZE i innych
- Automatyzuje zbieranie danych (moduł ankiet)
- Pozwala na obliczenia dla organizacji, produktów i projektów
- Generuje profesjonalne raporty zgodne z GHG Protocol ISO 14064
Co dalej po obliczeniach?
Obliczenie śladu węglowego to dopiero początek. W kolejnym etapie warto:
- wyznaczyć cele redukcyjne,
- opracować plan dekarbonizacji,
- zacząć cykliczne monitorowanie emisji,
- komunikować wyniki interesariuszom.
Chcesz uprościć cały proces?
Poznaj aplikację NEOGAGE Carbon Footprint i sprawdź, jak możemy wspólnie zredukować emisje i spełnić wymagania ESG.